Martwe konta, czyli jakie?
Zgodnie z nowymi regulacjami, które weszły w życie w 2016 roku, bank ma obowiązek monitorować martwe konta, tzn. takie, na których przez długi czas nie odnotowano żadnej dyspozycji posiadacza.
Jak długo bank musi czekać?
Po 5 latach ma sprawdzić, czy właściciel konta jeszcze żyje. Natomiast po upływie 10 latod ostatniej aktywności bank może sam zamknąć uśpione konto, ostrzegając jednak wcześniej właściciela o skutkach takiego działania.
Tu pojawia się pierwsze bardzo ważne pytanie.
Czy brak dyspozycji ze strony posiadacza oznacza, że nic się nie działo przez ten czas na koncie?
Niestety, nie.
Bank może naliczać opłaty, kary umowne, wprowadzać podwyżki, zmieniać warunki prowadzenia konta. Słowem, może robić swoją robotę, nie zwracając uwagi na brak reakcji właściciela rachunku.
Często właściciel już nie żyje. Jednak czasami brak odzewu ma bardziej prozaiczne uzasadnienie.
Spora część rachunków, które po jakimś czasie stają się nieużywane, pojawia się za sprawą promocji bankowych. Chcąc zyskać nagrodę, premię czy inny bonus, zakładamy konta, których potem używamy krótko lub wcale.
Czy to znaczy, że lepiej nie korzystać z promocji bankowych?
Z reguły zaczyna się dobrze. Bank kusi nas super ofertą, z samymi zerami i do tego daje jeszcze gotówkę lub jakiś prezent. No kto by nie wziął? Sporo osób korzysta.
Ja też, bo dobrych i łatwych bankowych promocji jest naprawdę sporo. Jak dają, to czemu nie brać? Trzeba jednak powiedzieć jasno: nie o to chodzi, aby nie korzystać z okazji, ale o to, żeby nie dać się oskubać!
Zanim zgłosisz się do udziału w promocji, której warunkiem jest założenie konta lub innego produktu bankowego, najpierw:
- sprawdź tabelę opłat – niestety nie zawsze 0 zł w reklamie oznacza 0 zł na wyciągu bankowym.
- sprawdź, jak długo musisz używać konta / karty, aby móc odebrać nagrodę. Czasami wystarczy 2-3 miesiące, czasem dłużej. Zależy od banku.
- gdy masz nagrodę w ręku, a konta nie zamierzasz używać – ZAMKNIJ, jeśli oczywiście pozwalają na to warunki promocji. Lub conajmniej wpisz sobie przypomnienie w kalendarzu, aby za jakiś czas spytać siebie, czy to konto jest Ci na pewno potrzebne.
Nie warto zostawiać aktywnego, zbędnego konta tylko dlatego, że nie chcę się nam fatygować, żeby je zamknąć. Można sobie w ten sposób napytać biedy.
Pamiętaj, że banki nie dają klientom bezterminowej gwarancji niezmienności warunków. Zmiany cenników zdarzają się często. Przykładowo Alior Bank w 2017 roku ogłosił już 2 turę podwyżek (najpierw w marcu, kolejne od lipca). A jeśli liczysz, że bank do Ciebie zadzwoni, aby ostrzec, że od przyszłego miesiąca będzie Cię skubał regularnie, na kilka złotych miesięcznie, to muszę Cię wyprowadzić z błędu.Nie oznacza to jednak, że bank nie informuje o podwyżkach. Zawsze informuje. Bo musi.
Ale to, czy wyśle Ci list polecony, czy lakoniczną wiadomość w systemie bankowości elektronicznej, to już jego wybór.
A jakie opłaty mogą Ci grozić, skoro nie używasz konta?
Takich nieświadomych “składek na rzecz banku” może być naprawdę sporo, zacznijmy od najbardziej oczywistych:
- wprowadzenie nowej opłaty za konto – zmiana cennika,
- wprowadzenie opłaty warunkowej, która nie jest naliczana, tylko wówczas, gdy jesteśmy aktywnym klientem i np. 3 razy/mc użyjemy karty do konta,
- wprowadzenie opłaty za otrzymywanie wyciągów papierowych, które bank wysyła co miesiąc.
Opłat, które nie przychodzą nam do głowy w pierwszej chwili, może być sporo więcej, w końcu nie bez powodu Tabele Opłat i Prowizji mają czasami po kilkadziesiąt stron:
- w niektórych bankach opłaty naliczane są za posiadanie karty, nawet nieaktywnej, której nigdy nie wyjęliśmy z koperty. Wystarczy, że bank automatycznie wznowi nam kartę, po upływie terminu ważności poprzedniej. Czasem wznowienie karty również wiąże się z opłatą,
- gdy skończą się środki na koncie w zależności od umowy, może zostać automatycznie uruchomiona linia kredytowa. Oczywiście nie za darmo.
- dobiegnie końca okres darmowego korzystania z jakiejś usługi włączonej razem z aktywacją konta (np. ubezpieczenie),
- nie można też pominąć tego, że bank czasem po prostu się myli i nalicza “niechcący” opłatę, której być nie powinno. Sam kilka razy pisałem w tej sprawie reklamacje. A odkręcenie takiej pomyłki po latach może być naprawdę trudne i czasochłonne.
Po jakim czasie bank zamyka nieużywane konto?
Od 1.07.2016 obowiązują nowe zasady zgodnie z którymi jeśli w ciągu 5 lat nikt nie korzystał z rachunku i nie było na nim wykonywanych żadnych operacji, to Twój bank powinie wystąpić z zapytaniem do administracji państwowej, aby sprawdzić czy właściciel konta żyje.
Jeśli bank otrzyma potwierdzenie, że właściciel zmarł, to zgromadzone środki zostaną przekazane są spadkobiercom. Gdy bank nie znajdzie spadkobierców, to środki przejmie gmina w której zameldowany był właściciel konta. Dlatego zawsze warto złożyć dyspozycję na wypadek śmierci.
Zakładając, że właściciel konta żyje, to bank w dopiero 10 lat od ostatniej czynności wykonanej na rachunku ma obowiązek zamknąć rachunek klienta. Co jednak jeśli przez ten czas narośnie zadłużenie na rachunku? Na pewno bank łatwo nie odpuści.
Co robić, aby nie zapomnieć o koncie?
Zadawanie sobie takiego pytania bez szerszego kontekstu może się wydawać głupie. Ale przyznasz, że biorąc pod uwagę, ile może nas to kosztować, znajduje to swoje uzasadnienie.
O pytaniu siebie, czy to konto nadal jest mi potrzebne (po odebraniu od banku nagrody, premii czy innego bonusu, który był wabikiem na nowych klientów) już wspominałem. Bardzo dobrą praktyką, którą ja też stosuję, jest robienie listy wszystkich posiadanych produktów finansowych. Systematycznie, 1-2 razy do roku, spisuj wszystkie konta, karty kredytowe, lokaty, linie kredytowe, pożyczki, kredyty i zastanów się, czy któregoś nie warto zamknąć?
Jeśli zamykasz konto, rób to dobrze
W skrócie:
- Nie ufaj bankowi na słowo. Miesiąc po złożeniu dyspozycji sprawdź, czy zlikwidowali Twój rachunek. Ja miałem już okazję zamykać “zamknięte” konto.
- Zawsze pytaj, czy możesz dostać bezpłatne potwierdzenie zamknięcia rachunku. Niektóre banki dają, inne każą sobie sporo płacić, wtedy odpuszczam. Ale spytać warto, najwyżej odmówią. I zawsze, ale to zawsze zachowuj takie dokumenty.
- Zamykaj kompleksowo, czyli nie tylko konto i kartę, ale także umowę ramową i dostęp o bankowości on-line. W niektórych bankach (np. Idea) nie zamykają dostępu do kanałów elektronicznych dopóki o to nie poprosisz.
Jakie korzyści daje zamknięcie rachunku?
Poza tym, że mamy “porządek w papierach”, czyli nie ciągniemy za sobą przez lata aktywnej umowy, nad którą nie mamy kontroli, warto także wspomnieć o kilku sprawach:
- w wielu naprawdę dobrych promocjach jest ograniczenie, że trzeba być nowym klientem. Czasem nowy, to taki, który nigdy nie miał konta, a czasem taki, który nie miał przez ostatnie 2 lata. Jeśli wcześniej zamkniesz niepotrzebny rachunek, to może załapiesz się na kolejną edycję promocji z fajną nagrodą czy premią. Nic nie tracisz, a nawet możesz coś zyskać. Promocje dla obecnych klientów, to raczej rzadkość na tym rynku 😉
- gdy zamkniesz konto i poprosisz o zaprzestanie przetwarzania Twoich danych osobowych, to będziesz otrzymywał od banku mniej reklam i telefonów w stylu: “Tylko dziś super oferta szybkiego kredytu!”.
- i ostatnia sprawa, o której nie lubimy myśleć… W przypadku naszej śmierci, rodzina nie będzie miała problemu ze znalezieniem i pozamykaniem wszyskich naszych kont. Łatwej jest to zrobić osobiście.
Jak odnaleźć uśpiony rachunek?
Jeszcze do niedawna sytuacja była dość trudna, ponieważ osoba zainteresowana musiała pytać w każdym banku z osobna i każdemu z osobna płacić za udzielenie informacji.
Obecnie jest znacznie łatwiej. Aby uzyskać informację o własnych kontach lub rachunkach pozostawionych przez zmarłego, wystarczy odwiedzić jeden banki złożyć jeden wniosek do Centralnej Informacji o Rachunkach. Wysokość opłaty zależy od banku, zgodnie z Tabelą Opłat i Prowizji.
Nie wszystkie konta warto likwidować
Czasem zdarza się tak, że otwarcie i prowadzenie w danym banku rachunku czy karty było warunkiem koniecznym, by uzyskać lepsze warunki np. w umowie kredytowej. Jeśli zamkniemy takie konto przed spłatą kredytu, to może się okazać, że strzeliliśmy sobie w kolano, bo bank podwyższył nam ratę.
Czasem, przy wybranych promocjach, warunkiem otrzymania nagrody jest posiadanie konta przez określony czas. Wtedy warto pomyśleć o optymalizacji, aby płacić jak najmniej lub wcale. Zdarzają się także kary umowne grożące za zerwanie umowy za wcześnie po otrzymaniu nagrody. Ale ten ostatni zapis, przy odrobinie szczęścia, można obejść. Jak?
Tryb natychmiastowy, czyli furtka ewakuacyjna
Standardowo, gdy zamykamy konto, po złożeniu dyspozycji musimy odczekać ok. 30 dni, zanim nasz rachunek zostanie zlikwidowany. Inaczej jest, jeśli bank zapowiedział zmianę Regulaminu lub Tabeli Opłat. Wtedy klienci mogą wypowiedzieć umowę od ręki, czyli z dnia na dzień, nie godząc się na zaproponowane zmiany. Gdy korzystamy z trybu natychmiastowego, nie obowiązują nas kary za wcześniejsze zerwanie umowy. Jest tylko jeden warunek, trzeba mieć czystą sytuację na koncie. Żaden bank nie zamknie konta z debetem.
Zamykaj też, gdy płacisz za dużo
Warto likwidować nie tylko nieużywane i niepotrzebne rachunki, ale także te, które są po prostu drogie w utrzymaniu.
Teraz konto bankowe możesz mieć nawet za darmo. Często wystarczy postraszyć zamknięciem konta i nagle pojawiają się nowe możliwości. Listę dobrych, bezpłatnych rachunków znajdziesz też w rankingu darmowych kont.
